Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın Karanlık Dünya sergisi, Metin Erksan’ın yönettiği ve Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun senaryosunu kaleme aldığı aynı adlı filmin hikâyesini 1950’ler Türkiye’sinin kültürel iklimi bağlamında ele alıyor.
Sanatçı Mike Bode ile senarist Caner Yalçın’ın kapsamlı araştırmasına dayanan sergi, dönemin ideolojileri, üretim koşulları, sansür uygulamaları ve ticari kaygılarla şekillenen filmin etrafında gelişen anlatıları keşfe çıkarıyor. Araştırma sürecinde, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ) Prof. Sami Şekeroğlu Sinema-TV Uygulama ve Araştırma Merkezi Arşivi’nde bulunan 35mm nitrat film, bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış görüntüler sunuyor. Film ve MSGSÜ arşivinden çıkan yeni görüntüler, sergi boyunca belirli aralıklarla Salt Beyoğlu’ndaki Açık Sinema alanında gösteriliyor. Bir sonraki gösterim 16 Ekim Perşembe günü saat 19.00’da gerçekleşecek.
Sergiye paralel olarak hazırlanan “Her şeyde bir şey buldu” gösterim programı, filmin melodram, toplumsal gerçekçilik, propaganda, belgesel ve etnografik film gibi farklı sinema türleriyle etkileşimlerini ve kesişimlerini ele alıyor. 1940’lardan 1950’lere farklı coğrafyalardan seçilen beş film, türler arası geçişlilik ve dönemin düşünce ortamı arasındaki ilişkileri inceliyor.
Salt Beyoğlu’ndaki Açık Sinema programı, 18 Ekim Cumartesi saat 17.00’de Youssef Chahine’in yönettiği 1958 yapımı Bab el-Hadid [Kahire İstasyonu] filmiyle devam ediyor. Film, devrim sonrası Mısır’ın siyasi düzenini sorgularken, kara film ve neorealizmi harmanlayan etkileyici bir anlatı sunuyor. 21 Ekim Salı saat 19.00’da gösterilecek Do Bigha Zamin [İki Dönüm Arazi], Bengalli bir çiftçi ve oğlunun toprak ağasına olan borçlarını ödeyememesi sonucu yaşadıklarını konu alıyor. Bimal Roy’un 1954 Cannes Film Festivali Uluslararası Ödülü sahibi filmi, sömürge sonrası Hindistan’daki sosyal ve ekonomik sorunları gözler önüne seriyor. Programın son filmi ise Akira Kurosawa imzalı 1944 yapımı Ichiban utsukushiku [En Güzel]. 23 Ekim Perşembe saat 19.00’da gösterilecek film, II. Dünya Savaşı sırasında optik lens üretimi yapan bir fabrikada gönüllü çalışan kadınların hikâyesini anlatıyor ve savaş sonrası toplumsal gerçekçi estetiğin öncüsü olarak değerlendiriliyor.
Salt’tan Gülce Özkara tarafından programlanan Karanlık Dünya sergisi, 14 Aralık’a kadar Salt Galata Mastercard Sergi Mekânı’nda ziyaret edilebilir. Sergi ve paralelindeki programlar hakkında detaylı bilgi için saltonline.org adresi ziyaret edilebilir.
“Her şeyde bir şey buldu” gösterim programı, Institut Français ve Türkiye’deki Meksika Büyükelçiliği’nin desteğiyle; Karanlık Dünya sergisi ise Türk Tuborg A.Ş., Eureko Sigorta, Jotun ve Hollanda Krallığı’nın katkılarıyla gerçekleştirilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
